Buğday Nasıl Yetiştirilir ve Püf Noktaları Nelerdir?

Buğday Yetiştiriciliği ve Püf Noktaları Nelerdir?

Buğday Yetiştiriciliği ve Püf Noktaları Buğday Nedir? Neden Önemlidir? Buğday bitkisi, tek yıllık bir bitkidir. Buğday, her türlü iklim ve toprak koşullarında yetişebildiği gibi çok sayıda çeşide sahip olmasından dolayı, dünyanın hemen hemen her tara fında yetişebilen bir bitkidir. Buğday gerek dünyada; gerekse ülkemizde en fazla üretilen tarım ürünü olması nedeniyle önemli bir tarım ürünüdür. Buğday Hangi Tür Toprakta ve İklimde Yetişmektedir? Buğday çoğunlukla ılık ve serin ortamlarda yetişen bir bitkidir. Gelişiminin il evrelerinde yani çimlenme ve kardeşlenme evresinde yüksek sıcaklıklardan hoşlanmaz. Sıcaklık genel olarak 5-10 ºC civarında ve nisbi nem %60'ın üstünde olduğu durumlarda  bitki normal gelişmeşimine devam etmektedir. Vegatatif gelişenin ileri devresinde (sapa kalkma) fazla sıcaklık istemeyen bir bitkidir. Buğday, 10-15 ºC'lık sıcaklık, %66 nisbi nem ve az ışık, iyi bir gelişme için optimum şartları ifade etmektedir. Buğday bitkisi için yıllık yağışı 350-1150 mm olan iklim bölgelerinde optimum şartlarda yetişebilmektedir. Kaliteli ve bol ürün yıllık yağışı 500-600 mm olan yerlerde veya toprakta bu nemi sağlayacak sulamalarda alınabilmektedir. Buğday genel olarak derin, killi, tınlı-killi olan ve yeterli organik maddesi olan fosfor ve kireci bulunan, kumlu tınlı topraklarda yetişmeyi seven bir bitkidir. Unutulmamalıdır ki, toprakta bulunan organik madde arttıkça, buğdayın verimi de aynı oranda artmaktadır. Buğday için besin maddesi yönünden fakir topraklarda kaplıca çeşitleri, orta şartlarda ekmeklik çeşitleri, en iyi şartlarda da makarnalık çeşitleri ekmek daha uygundur. Buğdayda Yeriştirme Teknikleri Nelerdir? Bölgemizde kuru ve sulu koşullarda buğday çeşitli kültür bitkileri ile münavebeye girmektedir. Kuru Koşullarda Ekim Nöbeti Nasıl Olmalıdır? Buğday-Nadas-Buğday Buğday-Mercimek-Buğday Buğday-Mercimek-Arpa Sulu Koşullarda Ekim Nöbeti Nasıl Olmalıdır? Buğday-İkinci ürün-Pamuk Buğday-İkinci ürün-Sebze Buğday-İkinci ürün-Yem bitkileri Buğday-İkinci ürün-Pamuk-Arpa-İkinci ürün Buğday-İkinci ürün-Mercimek-İkinci ürün (İkinci ürün: Yerfıstığı, Mısır, Susam, Ayçiçeği vs.) Buğday Çeşitleri Nelerdir? Kaplıca grubu buğdaylar (Hayvani yem olarak ve hayvan yemi olarak kullanılır.) Makarnalık grubu buğdaylar Ekmeklik grubu buğdaylar Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılmalıdır? Kuru Koşullarda Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılmalıdır? Bölgemizde kuru koşullarda buğday-nadas veya buğday-mercimek ekim nöbeti uygulanmaktadır. Bu nedenle buğday-nadas sisteminde, buğday hasadını takiben hiçbir toprak işlemesi yapılmadan, ekim sahası kışı geçirdikten sonra, erken ilkbaharda mart ayının ikinci yarısından itibaren toprak uygun tava geldiğinde soklu pullukla sürüm yapılmalıdır. Daha sonra sonbaharda diskharrow + tırmık ve tapan çekilerek tohum yatağı hazırlanmalıdır. Buğday-Mercimek hasatından sonra toprak gölge tavında iken derin sürüm yapılmalıdır. Daha sonra sonbaharda diskharrow + tırmık ve tapan çekilerek tohum yatağı hazırlanmış olur. Sulu Koşullarda Toprak Hazırlığı Nasıl Yapılmadır? Sulanan sahalarda buğday genellikle çapa bitkileri ile münavebeye girmektedir. Bu nedenle sonbaharda ön bitki hasatından sonra, bitki kalıntıları temizlenmeli veya uygun alet ekipmanla parçalanmalı, bundan sonra döner kulaklı pullukla derin sürüm yapılıp, toprağa karıştırılmalıdır. Daha sonra diskharrow ve tırmık çekilerek keseklerin toprağa karıştırılmalıdır. Daha sonra diskharrow ve tırmık çekilerek keseklerin kırılması sağlanır. Kesekler kırıldıktan sonra flot çekilerek, tohum yatağı hazırlanır. Buğdayın Ekim İşlemi Nasıl Yapılmalıdır? Buğday ekimi bölgemizde genellikle 15 Ekim-15 Kasım tarihleri arasında yapılmaktadır. Ekimde geç kalınmamalıdır. Aksi halde kışlık buğdaydan da, yazlık buğday gibi düşük verim elde edilmektedir. Onun için günlük ortalama ısının 5-8 ºC etrafında seyrettiği devrede buğday ekimi yapılmalıdır. Kışlık buğdayların 5-8 cm derinlikte ekilmesi verimin artmasında önemli etkendir. Ekime hazır vaziyetine getirilen tohum yatağına kuru koşullarda 15-17 kg/da, sulu koşullarda ise 13-15 kg/da üzerinden mibzerle ekim yapılmalıdır. Ekimden önce tohum mutlaka civalı ilaçlarla ilaçlanmalıdır. Buğdayın Gübrelemesi Nasıl Yapılmalıdır? Buğdayda dengeli bir gübreleme yapmak için gübre mutlaka toprak tahlilleri neticesine göre atılmalıdır. Araştırmalar sonucunda; Bölgemizde buğdaya kuru koşullarda 6-8 kg/da N, 9 kg/da P2O5, sulu koşullarda ise 16 kg/da N, 13 kg/da P2O5 karşılığı azotlu ve fosforlu gübre verilmesi önerilmiştir. Azotlu gübrenin ilk yarısı ve fosforlu gübrenin tamamı ekimde, azotun ikinci yarısı ise kardeşlenme başlangıcında uygulanmalıdır. Azotlu gübre toprak yüzeyine, fosforlu gübre mibzerle banda verilmelidir. En İyi Buğday Gübresi Hangisidir? Buğday, mısır ve çeltik için özel üretilen gramino adlı gübremizi önermekteyiz. İÇERİK % w/w ORGANİK MADDE 32 TOPLAM AZOT (N) 8,3 ORGANİK AZOT (N) 0,3 NİTRAT AZOTU (N) 6 AMONYUM AZOTU (N) 1 ÜRE AZOTU (N) 1 TOPLAM FOSFOR PENTAOKSİT (P2O5) 5 SUDA ÇÖZÜNÜR FOSFOR PENTAOKSİT 4 SUDA ÇÖZÜNÜR MAGNEZYUMOKSİT (MgO) 2 SUDA ÇÖZÜNÜR DEMİR (Fe) 0,5 SUDA ÇÖZÜNÜR ÇİNKO (Zn)  1 SERBEST AMİNOASİT 14 PH 1-3 KLOR 0,78 Üretimde kullanılan organik ham madde kaynağı bitkisel menşeli aminoasit içeren katı organik gübredir. Suda, tavsiye edilen konsantrasyonlarda çözünür, hiçbir şekilde çökmez ve kalıntı bırakmaz.   KULLANIM ALANI UYGULAMA YERİ DOZ KULLANIM DÖNEMİ BUĞDAY YAPRAKTAN 500 gr/da yeterli miktarda su ile karıştırılarak kardeşlenme dönemi başlangıcında verilir. ÇELTİK YAPRAKTAN 500 gr/da yeterli miktarda su ile karıştırılarak çiçeklenme öncesinde verilir. MISIR YAPRAKTAN 500 gr/da yeterli miktarda su ile karıştırılarak koçan oluşturma döneminde verilir. DAMLA SULAMA 1000 gr/da bitkinin her döneminde kullanılabilir. NOT : YAPRAKTAN UYGULAMALARDA 1 DEKAR İÇİN 20-40 LT SU KULLANILABİLİR.  DETAYLI BİLGİ VE SİPARİŞ İÇİN: https://www.tohumgubre.com/organik-gubreler/tarim-gubreleri/tarimsal-urunler/gramino/1/320.aspx Buğdayın Sulanması Nasıl Yapılmalıdır? Buğday bitkisinin suya ihtiyaç duyduğu veya en fazla su tükettiği dönemleri sapa kalkma, başaklanma ve süt olum dönemleridir. Sapa kalkma Mart sonu, başaklanma Nisan başı ve süt olumu ise Mayıs başına rastlamaktadır. Buğday öncelikle başaklanma başlangıcı ve süt olumunda olmak üzere iki kez sulanmalıdır. Ancak suyun pahalı ve kıt olduğu yer ve durumlarda, bir defa sulamaya olanak verile biliniyorsa sulama başaklanma başlangıcında yapılmalıdır. Suyun bol olduğu ve kurak geçen mevsimlerde ise sapa kalkma, başaklanma ve süt olumunda olmak üzere 3 defa sulanmalıdır. Eğer buğday ekim mevsiminde çıkış için toprakta yeterli nem yoksa ve mevsim itibariyle kurak geçiyorsa ekimde de sulama yapılmalıdır. Sulamalar toprağın 90 cm derinliği doyuracak şekilde yapılmalıdır. Sulamalara ne zaman su verileceği ise nem kontrol çubukları ile kontrol edilebilir. Basit bir 08-10 luk demir "T" çubuk toprağa bastırılınca 30-40 cm girebiliyorsa sulama yeterlidir. Bu kontrol suyun bulunduğu yerde yapılmalıdır.