Çimleme Nasıl Yapılmalıdır?

ÇİMLEME

Çimleme: Buraya kadar bahsettiğimiz kısımlar alanın hazırlanması işlemleri idi. Bundan sonra ki kısımda çimleme yöntemlerinden bahsedeceğiz. bunlar tohumla, vejatatif bitki parçacıkları ile ve hazır çim kalıpları ile olmak üzere 3 şekilde olmaktadır. 

Tohum ile Çimleme: Tohum ile çimleme yöntemi en yaygın kullanılan yöntemdir. Bu yöntem de alanın özelliklerine ve istediğimiz amaca uygun çeşitleri seçmek ve bunları düzgün bir şekilde uygulamak büyük önem taşımaktadır. Tohumluk seçiminde ve değerlendirilmesinde şu noktalara dikkat etmek gerekir.
Sertifikasyon: Kullanacağımız çimlerde sertifikalı olmasına dikkat etmeliyiz. Bu kullanacağımız çeşidin yetkili bir kuruluş tarafından onaylanmış olmasıdır. Bu onayı ayrıca çeşidin çimlenme özelliklerinin olduğu değerlere bakmak gerekir.Günümüzde bazı satıcıların görünüş olarak benzeyen tohumları diğerinin yerine sattığı görülmektedir. Bu yüzden yetkili satıcılardan almakta büyük fayda var.Tohumda aranacak değerler şunlardır:
Saflık:Burada saflık kelimesi iki noktaya işaret eder .Birincisi tohumun diğer tohumlarla karışmamış olması; ikincisi diğer yabancı maddelerin karışmamasıdır. Bu değer % olarak ifade edilir.Yabancı maddeler saflık derecesini düşürür. Bunların içinde yabancı ot tohumunun bulunması ise ekeceğimiz çimler için bir felaket demektir.

Çimlenme Yüzdesi: Tohumların ekimden sonra çıkma oranını ifade eder. Bir tohum saflık yüzdesi yüksek olsa bile çimlenme yüzdesi düşük olabilir. Çimlenme yüzdesini tohumun eski olması, uygun saklama koşullarında bulundurulmaması zararlılar ve hastalıklar, kimyasal maddeler etkileyebilir. Bu sadece çıkan miktar olarak değil ayrıca kalite yönünden de olumsuz etkileyebilir.

Gerçek Değer: Çim tohumlarında çimlenecek saf tohum yüzdesi demektir. Bunu formül edecek olursak:
 Gerçek Değer=Tohumun Saflık Yüzdesi x Çimlenme Yüzdesi/100
Koku: Tohumun kötü kokmamasına dikkat etmek gerekir. Kendine özgü kokusunda olmalıdır. Çürüme, nemlenme gibi noktaları tespit edebiliriz. 

Özel Yoğunluk: Sağlıklı bir tohumun özelliklerinden birisi de sudan ağır olmasıdır. Bunu test için belli miktarda tohum alınarak suyun içine bırakılır suyun yüzünde kalan miktardan da sağlıklılığı hakkında bize bilgi verebilir.
Bin Tane Ağırlığı: Alanımızda m² ye düşecek bitki adedi bellidir. Karışım yaparken ve alanımıza ekerken bitkinin bin tane ağırlığına göre hareket ederiz.

Çim Seçimi: Alanımızın çimlenmesinde tek çeşit kullanabileceğimiz gibi birden fazla çeşit de kullanabiliriz. Bu seçimde dikkat etmek gerekir. Hemen değiştirmek gibi bir lüksümüz olmayacaktır. Günümüzde çim çeşitlerinin bir çok da varyeteleri bulunmaktadır. Hatta bir türün iki farklı varyetesi zıt özellik ve istek göstermektedir.
Tek çeşitten de iyi hazırlık ve ekimle güzel netice alınabilir.Ama uyumlu çeşitlerden uygun miktarlarla yapılacak karışım daha güzel neticeler verir. Bu karışıma katılacak çimler diğerlerinin zayıf olduğu noktaları kapatacaktır. Bir çok araştırmacının yada firmanın farklı karışım tabloları bulunmaktadır. Tohum karışımı yapılırken tavsiyemiz güvenilir sertifikalı tohum satan yerlerden alınması şeklinde olacaktır. Sizin alanınızın özelliklerine ve kullanım koşullarınıza göre en uygun karışımı hazırlayacaklardır. Günümüzde alan özelliklerine göre hazırlanıp paketlenmiş tohumlarda bulunmaktadır.
Tohum Ekimi: Çim alanımızda gerekli alt yapı ve toprak hazırlıklarını tamamladıktan sonra tohum ekimine geçebiliriz. Bu aşamada yapacağımız bir ihmal bütün çalışmalarımızı heba edebilir. Tohum ekinden bir hafta öncesinde etkili bir gübre ile (amonyum nitrat gibi..) m² 50 gr olarak gübreleme yapılır.
Ekimde kullanılacak tohum miktarının fazla olması yabani otlarla mücadele etmemizi kolaylaştırır. Fazla olması demek ne kadar çok tohum atarsak o kadar iyi çim çıkar manası değildir. Miktarın aşılması kardeşlenme sonrasında bitki köklerinin iyi havalanmasını engelleyecektir, biçimlerde olumsuzlukların çıkmasına sebep olacaktır. Tohum ekim olayını yakından takip etmeniz veyahut bu konuda ehil olanların çalıştırılmasına dikkat etmek gerekir.
Tohum ekim zamanı olarak serin iklim çim bitkilerinde en uygun zaman sonbahar ayıdır. Eğer ki sonbahar da ekim yapamadıysak ilkbahar ayı mecbur kalmadıkça kış ve yaz aylarında ekim yapmamak gerekir. Çünkü bu zamanlar tohum çimlenmesi için elverişli zamanlar değildir. Tohumun çimlenmesi 5 °C den sonra başlar. yaz aylarında ise yeterli toprak nemini bulamadığından çimlenme yüzdesi düşmektedir. İlkbahar ayı sonbahar ayına göre hem daha düşük çıkış yüzdesine sahiptir hem de ilkbaharda yabancı ot çıkışı da hızlı olmaktadır. Tohum ekmeden önce alanda diskaro çekilir ve tırmıklanır daha sonra ince tesviye yapılır.

Sıcak iklim çimlerinde ise ilkbahar veyahut geç yaz ekimleri daha verimli olmaktadır.

Tohum ekimi bir kaç yöntemle yapılabilir. İnce tesviye yapılan alan önce silindir geçirilerek daha düzgün ve sık bir hale getirilir sonra tohum elle yeknesak biçimde ekilir daha sonra üstüne ince kapak toprağı atılır daha sonra gene silindirle veya baskı tahtaları ile bastırılır. Sulama yapılır.

Diğer yöntem ise silindirlenen alana tohum serpilir ve tırmıklanarak tohumun toprağa karışması sağlanır sulamaya geçilir. Diğer bir yöntemde ise alan silindirlemeden sonra hafifçe nemlendirilir. Daha sonra ekim yapılıp kapak toprağı atılır. Hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın önemli olan tohumun üstünde çok fazla toprak olmaması ve tohumun açıkta kalmamasıdır. Kapak toprağı genelde 3-5 mm arasıda olmalıdır. Toprağın tohumu iyice sarmış olması lazımdır. Ayrıca alanda mümkün mertebe küçük çakıl ve taş parçaları olmamalıdır. Bu tür yabancı maddeler tohumun çıkışını engelleyecektir. Tohum ekim zamanı havanın fazla rüzgarlı olmamasına dikkat etmek gerekir yoksa yeknesak ekim yapamayız.Ekim yaparken mümkün mertebe toprağa yakın yapmalıyız. Ekimi geriye doğru yapmalıyız.

Ekim miktarı ise küçük tohumlu bitkilerde m² 20-25 gr diğer iri tohumlarda ise 40-45 gr tohum kullanılır. Fakat bizim ustalarımız bunu 70-80 gr a kadar çıkartmaktadır. Bu da daha evvel bahsettiğimiz sorunların ortaya çıkmasına sebep olmaktadır.

Tohum ekiminden sonra sulama yapılır. Sulamada dikkat edeceğimiz husus suyun ince zerrecikler halinde verilmesidir. Bu ince yağmurlama başlıkları ile sulama tabancaları ile yapılabilir. Tohumun sürekli nemli kalması sağlanmalıdır..Yaz aylarında sulama sık ve bol miktarda olmalıdır.
Çimlerin çıkışı sonbahar ekimlerinde 7-10 günde ilkbahar ekimlerinde ise 10-21 günde olmaktadır.Bu süre çevre şartları ve ekilen çeşidin özelliklerine göre de değişebilmektedir.
Tohumlar çimlendikten sonra 8-10 cm ye geldiklerinde keskin bir tırpanla veya keskin bıçaklı çim biçme makinesiyle biçim yapılır.
Vejatatif Bitki Parçaları İle Çimleme: Bu yöntemde bitkinin vejatatif parçaları kullanılır. Özellikle sıcak iklim çeşitleri bu yöntemle başarılı sonuçlar elde edilebilir. Bu çeşitler Axonopunus affinis, Cynodon transvaalensis, Cynodon dactlyon, Eremechloa ophiuroides, Zoysia japonica, Agrostis stolonifera ve diğer bazı çeşitlerdir.Bu çim çeşitleri ülkemizde Ege ve Akdeniz Bölgelerinde Nisan ayı başından Ekim ayı sonuna kadar çimleme yapılabilir.

Bu üretim tarzında stolonlar ve çelikler ile yapılır. Stolonlar çeliklemeye nazaran daha hızlıdır. Bu çimleme yönteminde de toprak hazırlıkları yapılır. Daha sonra 3 yöntemle çimleme yapılabilir. Bunlardan Birinci yöntemde 3-5 cm. ebatında kesilen stolon ve çim parçacıkları m²'ye 50 gr. düşecek şekilde serilir. Sonra üstü 0,5-1 cm toprakla kapatılarak baskı tahtası veya silindirle bastırılır. Daha sonra yağmurlama sulama ile bol bol sulanır. Hava sıcaklığının durumuna göre 10-20 arasında çimlenme olur. Bu yöntemin mahzurlu tarafı çok fazla stolon veya çelik kullanılmasıdır. Yabancı ot temizliği de sık sık yapılmalıdır.
İkinci yöntemde çim stolon ve çeliklerinin 15-20 cm aralıkla 7 cm derinliğinde açılan çizilerin içine 15 cm. arayla dikilmesidir.

Üçüncü yöntem ise; hazırlanan çeliklerin toprakta sivri bir aletle açılan deliklere dikilmesidir.
Bu yöntemde ilk biçim 50-60 gün sonra yapılabilir.
Hazır Çim Kalıpları ile Çimleme: Bu yöntem oldukça hızlı ve kolay bir yöntemdir fakat tesis maliyeti diğerlerine nazaran çok fazladır.Kısa zamanda alanın çimlenmesi sağlanır . Son zamanlarda İlimizin park ve bahçelerinde sık sık rastlamaktayız.

Bu yöntemde çim kalıpları alana getirilmeden evvel çok iyi alan hazırlığı yapılmalıdır. Toprak yapısı bitki köklerinin hemen yayılabileceği yapıda olmalıdır. Toprağın zenginleştirilmesi gerekmektedir. Bunu da alanımıza dekara 6 ton iyi yanmış çiftlik gübresi sererek yapabiliriz. Daha sonra alanımızda yabancı ot temizliği için fumigasyon veya ot öldürücü ilaçlarla ilaçlama yapılır. Daha sonra m² ye 60 gr triple superfosfat vererek toprak hazırlığı yapılır. Toprağın zenginleştirilmesi işleminden sonra mükemmel bir tesviye yapılması gerekmektedir.
Günümüzde çim rulolarını hazırlayıp satan birçok şirket bulunmaktadır. Bunlara verilecek sipariş üzerine hazırlanmaktadır. Bunlar genelde belli standartlarda olmaktadır.Genelde30x30 30x60 30x90 ölçüleri kullanılmaktadır. Bunlar rulo haline getirilmektedir.Rulolar 24 saatten fazla bekletilmemelidir. Eğer daha fazla bekletilmesi söz konusu ise rulolar gölge bir alanda açılarak serilmeli ve gerekirse sulama yapılmalıdır.
Kalıpların serilmesi işlemler çok aşırı sıcaklarda donlu havalarda ve susuz zamanda yapılmaması gerekir. Kalıplar serilirken çiğnenmemesine dikkat etmek gerekir. Basma durumunda kalırsak geniş bir tahta parçasının üzerine basabiliriz. Rulolar serildikten sonra yapacağımız iş çim kökleri toprağa tutununcaya kadar bol bol sulama yapmak gerekir. Döşemeden 1 hafta sonra çimimizin fazla ıslak olmadığı zamanda silindirleme işlemi yapılır.